top of page

Anton Mauve: een repatriëringsmissie naar Nieuw Zeeland


"Op een vrijdagmiddag in 1988 zaten mijn grootouders met een glas sherry naar de radio te luisteren. Na het zesuurjournaal startte er een programma over de Haagse kunstenaar Anton Mauve (1848-1888) ter ere van zijn honderdste sterfdag. “Anton Mauve, die hadden wij ook! Jeanne, dat is dat schilderij wat wij in Nieuw Zeeland aan Truus & Jan hebben gegeven,” zei mijn opa Henk bezorgd. Met het oog op een groot geldbedrag overtuigde hij zijn vrouw om een bezoekje te brengen aan hun vrienden in Nieuw Zeeland, dat in feite een verkapte repatriëringsmissie werd. Dit alles in het diepste geheim, want hun vier zonen mochten er het fijne niet van weten.


Anton Mauve, Ploegende boer Rijksmuseum Amsterdam
Anton Mauve, Ploegende boer, ca. 1885, aquarel, 45,8 x 60 cm, Rijksmuseum Amsterdam

Emigreren naar Nieuw Zeeland


In 1955 emigreerden mijn grootouders, zoals zovelen in die tijd, naar Nieuw Zeeland om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Als aandenken aan Nederland kregen zij van huis uit een kunstwerk mee van Anton Mauve. Afgebeeld stond een boer met twee paarden die het noeste Hollandse land omploegt. Via het Panamakanaal bereikten zij na enkele weken Nieuw Zeeland waar zij al snel werk en onderkomen vonden: Henk in de haven en Jeanne als secretaresse. Het werd al spoedig duidelijk dat zij niet permanent in Wellington zouden blijven. Jeanne kreeg heimwee. In de drie jaar dat zij daar zouden wonen, waren zij erg spaarzaam met als doel bij terugkeer een huis te kunnen kopen. In 1958, toen hun eerste kind op komst was, emigreerden zij terug naar Nederland en kochten hun eerste huis in Heemstede. Hun bezittingen werden verkocht of gaven zij weg aan vrienden. Zo ook de Anton Mauve.


Repatriëringsmissie


Dertig jaar later togen mijn grootouders opnieuw naar Nieuw Zeeland. Ditmaal niet met de boot maar met het vliegtuig. Voortvarend ging de reis bepaald niet. Op dag twee viel mijn oma en brak een schouder waardoor zij geopereerd moest worden. Na een vertraging van twee weken, met de Anton Mauve steeds in gedachten, stonden zij eindelijk op de stoep bij Truus & Jan in Oakland. Verbaasd werd er opengedaan en al snel was het als vanouds gezellig. In de loop van de avond vroeg mijn opa naar de Mauve. “Oohja! Mooi ding, veel plezier van gehad. De laatste jaren hing hij in de garage. Twee weken geleden hebben we een garageverkoop gehouden, dus ik weet niet of we hem nog hebben,” vertelde Truus. Benauwd en met vlekken in het gezicht snelde Henk naar de schuur om daar onder een laag stof de Mauve achter de spinnenwebben aan te treffen. Truus had geen bezwaar dat Henk en jeanne het werk mee terug wilden nemen naar Nederland. Het was immers oorspronkelijk door hen gegeven. Bepakt en bezakt gingen de twee, of eigenlijk vooral Henk, terug naar Nederland.


Eenmaal thuis was het zaak om meer informatie over het werk te vergaren. Jeanne sprak af met een medewerker van het RKD in Den Haag dat het echtpaar doorverwees naar de tentoonstelling van Anton Mauve in het Van Gogh museum in Amsterdam. Na enkele brieven over en weer te hebben geschreven werden zij hartelijk ontvangen door de conservator op de tentoonstelling. Hij had een wonderlijke verrassing voor hun in petto. Tot hun verbazing zagen Henk en Jeanne daar “hun” werk aan de muur hangen. Weliswaar met andere afmetingen, maar met exact dezelfde voorstelling. De conservator moest mijn grootouders teleurstellen. Hun kunstwerk bleek een reproductie van het origineel te zijn dat reeds in 1910 door het echtpaar Drucker-Fraser aan het Rijksmuseum was geschonken.


Het moge duidelijk zijn: mijn grootouders hebben geen verstand van kunst. Hun doorzettingsvermogen is echter benijdenswaardig en is een belangrijke kwaliteit die zeer van pas komt in de kunsthandel. Hoewel de reis naar Nieuw Zeeland meer heeft gekost dan opgebracht, is het verhaal een mooie toevoeging aan de familiekronieken. Intussen zijn mijn grootouders in de negentig en hangt de prent van Mauve op de overloop naast de trap. Een aandenken aan een spannende tijd."

bottom of page